Skręt jelit u psa. Czym jest i jak go rozpoznać?
Skręt jelit, znany również jako rozszerzenie i skręt żołądka (GDV – Gastric Dilatation-Volvulus), to stan nagły i zagrażający życiu, który wymaga natychmiastowej interwencji weterynaryjnej. Jest to schorzenie, w którym żołądek psa wypełnia się gazem, płynem lub pokarmem, rozszerza się, a następnie obraca wokół własnej osi. Ten obrót odcina dopływ krwi do żołądka i śledziony, prowadząc do szybkiego pogorszenia stanu zdrowia zwierzęcia. Jako właściciele psów, niezwykle ważne jest, abyście potrafili rozpoznać objawy skrętu jelit, ponieważ szybka reakcja może uratować życie Waszego pupila.
Objawy skrętu jelit, których nie można przeoczyć
Rozpoznanie objawów skrętu jelit jest kluczowe dla szybkiej pomocy. Zazwyczaj pojawiają się one nagle i gwałtownie. Przede wszystkim, zwróćcie uwagę na powiększenie i wzdęcie brzucha, szczególnie w jego górnej części. Brzuch może być twardy i napięty w dotyku. Pies może wykazywać objawy silnego bólu, takie jak niespokojne zachowanie, próby wymiotów bez wydalania treści żołądkowej (tzw. „suche wymioty” lub odruchy wymiotne), ślinotok, a także nadmierne ziajanie i przyspieszony oddech. Zwierzę może również stać się apatyczne, osłabione, mieć blade błony śluzowe i problemy z poruszaniem się. W zaawansowanych przypadkach może dojść do zapaści. Pamiętajcie, że każdy z tych objawów, nawet pojedynczy, powinien skłonić Was do natychmiastowego kontaktu z weterynarzem.
Co robić w przypadku podejrzenia skrętu jelit?
Jeśli podejrzewacie, że Wasz pies cierpi na skręt jelit, najważniejsza jest natychmiastowa reakcja. Nie czekajcie, aż objawy się nasilą – liczy się każda minuta. Jak najszybciej skontaktujcie się z kliniką weterynaryjną i poinformujcie o swoich podejrzeniach. Lekarz weterynarii będzie mógł udzielić Wam instrukcji i przygotować się na przyjęcie pacjenta. Pamiętajcie, aby nie próbować samodzielnie ulżyć psu, np. poprzez podawanie leków czy próbę wywołania wymiotów. To może pogorszyć jego stan. Transportujcie psa delikatnie, unikając dodatkowego stresu i wstrząsów. Profesjonalna pomoc weterynaryjna jest jedyną szansą na uratowanie życia zwierzęcia w takiej sytuacji.
Diagnoza i leczenie skrętu jelit: co cię czeka w klinice
Po przyjeździe do kliniki weterynaryjnej z psem z podejrzeniem skrętu jelit lekarze natychmiast rozpoczną proces diagnostyczny i wdrożą leczenie ratujące życie. Pierwszym krokiem zazwyczaj jest stabilizacja pacjenta, co obejmuje podanie płynów dożylnych w celu zwalczania szoku, leków przeciwbólowych oraz, w niektórych przypadkach, odbarczenie żołądka za pomocą sondy żołądkowej lub trokaru, aby zmniejszyć ciśnienie. Potwierdzenie diagnozy następuje zazwyczaj na podstawie zdjęcia rentgenowskiego, które jasno pokazuje powiększony i obrócony żołądek.
Leczenie skrętu jelit jest zawsze chirurgiczne. Operacja polega na odwróceniu żołądka do jego prawidłowej pozycji, ocenie stanu narządów wewnętrznych (zwłaszcza żołądka i śledziony, które mogły ulec uszkodzeniu niedokrwiennemu) oraz, w większości przypadków, wykonaniu gastropeksji. Gastropeksja to procedura, w której żołądek zostaje przyszyty do wewnętrznej ściany jamy brzusznej, co ma zapobiec przyszłym nawrotom skrętu. To bardzo ważny element zabiegu, ponieważ bez niego ryzyko ponownego skrętu jest bardzo wysokie.
Jak zmniejszyć ryzyko skrętu jelit?
Choć skrętu jelit nie da się całkowicie wyeliminować, istnieją pewne środki, które mogą pomóc zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia. Przede wszystkim, unikajcie karmienia psa dużymi posiłkami raz dziennie. Lepiej jest podawać mniejsze porcje, ale częściej. Ważne jest również, aby ograniczyć aktywność fizyczną psa bezpośrednio po posiłku, zwłaszcza intensywne bieganie czy skakanie. Odczekajcie co najmniej godzinę po jedzeniu przed wznowieniem aktywności. U psów ras dużych i olbrzymich, które są szczególnie narażone na skręt jelit (np. dogi niemieckie, setery, wilczarze irlandzkie), warto rozważyć podawanie karmy z miski umieszczonej na podwyższeniu, choć zdania na ten temat są podzielone i zawsze warto skonsultować to z weterynarzem. W niektórych przypadkach, u ras szczególnie predysponowanych, weterynarz może zalecić profilaktyczny zabieg gastropeksji, który polega na przymocowaniu żołądka do ściany jamy brzusznej, co uniemożliwia jego obrót. Regularne wizyty kontrolne u weterynarza i dbanie o ogólny stan zdrowia psa również odgrywają istotną rolę w profilaktyce.
Rokowania i opieka pooperacyjna po skręcie jelit
Skręt jelit to bardzo poważny stan, a rokowania zależą od wielu czynników, w tym od szybkości interwencji, stopnia uszkodzenia narządów i ogólnego stanu zdrowia psa. Im szybciej zostanie podjęte leczenie, tym większe są szanse na pełne wyzdrowienie. Niestety, nawet po udanej operacji, powikłania mogą wystąpić, takie jak arytmie serca, niewydolność nerek czy zapalenie otrzewnej. Z tego powodu opieka pooperacyjna jest niezwykle ważna i zazwyczaj wymaga kilkudniowego pobytu w szpitalu pod ścisłym nadzorem weterynaryjnym.
